UITWERKING COP26-VERKLARING
Op 8 november 2021 is door Nederland de COP26-verklaring ondertekend. Hiermee heeft Nederland zich gecommitteerd aan de beëindiging van nieuwe directe internationale overheidssteun aan de unabated fossiele energiesector en het stimuleren van de energietransitie van fossiele naar duurzame energie, waarbij we publieke steun inzetten om de bijdrage van de private sector te vergroten. Naar aanleiding daarvan is in de Kamerbrief van 8 november 2021 een eerste duiding van de reikwijdte van de COP26-verklaring gegeven. De Kamerbrief refereert expliciet aan de mogelijkheid tot uitzonderingen m.b.t. de beëindiging van internationale overheidssteun aan de fossiele energiesector. De verklaring zelf wijst op ruimte voor uitzonderingen, mits in lijn met het 1,5°C doelstelling.
Reikwijdte
Het Parijsakkoord richt zich o.a. op de reductie van broeikasgasemissies door het gebruik van fossiele brandstoffen. De COP-26 verklaring richt zich op de keten, winning en productie van fossiele brandstoffen door de fossiele energiesector.
De volgende activiteiten uit de fossiele waardeketen vallen binnen de fossiele energiesector:
- Exploratie, winning en transport van fossiele brandstoffen
- Verwerking van fossiele brandstoffen
- Op- en overslag & distributie van fossiele brandstoffen
- Elektriciteitsopwekking middels fossiele brandstoffen
Wat valt buiten de verklaring:
- Verkoop en gebruik van fossiele brandstoffen in gebouwde omgeving, transport (voer- en vaartuigen), landbouw en industrie valt hiermee buiten de definitie van de fossiele energiesector. Deze sectoren zullen klimaattransities doormaken, als weergegeven in NDC’s en LTS-en van alle landen die aangesloten zijn bij het klimaatakkoord.
- Ketens waar fossiele grondstoffen (feedstock) uitsluitend worden ingezet in industriële toepassingen (zoals staal en plastics). Veelal bestaan daar op dit moment nog geen betaalbare duurzame alternatieven op schaal. Tevens valt herbestemming en ontmanteling van bestaande fossiele infrastructuur buiten de scope van de verklaring.
Uitzonderingen in lijn met 1,5°C
Het uitgangspunt voor het beleid is ‘nee, tenzij’ in lijn met 1,5°C.
- De COP-26 verklaring biedt beperkt ruimte voor uitzonderingen mits deze in lijn zijn met 1,5°C opwarming en de doelen van het Klimaatakkoord van Parijs. Nederland zou deze ruimte, waar nodig en gerechtvaardigd, op uitzonderlijke basis kunnen benutten voor olie en gas. Steenkolenketen en onconventionele winning (schalie) zijn reeds uitgesloten van de ekv.
- Het beleid kan periodiek bijgesteld worden op basis van de laatste ontwikkelingen.
- Tabel 1 geeft een overzicht van uitsluitingen en uitzonderingen.